In het magische Varanasi, in het noordoosten van India, heeft Ravi Kumar aan de oevers van de Ganges zijn eigen limonadespot gecreëerd. Ik ontmoette hem daar een half jaar geleden en was zwaar onder de indruk van zijn project. Voor wie nooit in Varanasi is geweest, stel je er het volgende bij voor: hele smalle steegjes met overal kleine ‘winkeltjes’ en guesthouses, oude tempels en ruïnes, koeien, geiten, honden. Stank, en de geur van sandelhout van de brandstapels. Elke vijf minuten kondigt een nieuwe lijkstoet zich aan met het gezang van de mantra Ram Nam Satya Hai _ de naam van Ram is de waarheid – mannen dragen hun geliefde overledenen in gekleurde doeken gehuld naar de burning ghat, de crematieplaats aan de heilige Moeder Ganga. Er zijn bijna honderd ghats:     stenen trappen die vanuit de steegjes op de Ganges uitkomen. Op twee daarvan worden mensen gecremeerd -hindoes geloven dat als hun as hier in de Ganges wordt gestrooid ze regelrecht naar de hemel gaan-. Bij de andere ghats wordt de was gedaan, poetsen mensen hun tanden, staan koeien te baden en priesters te bidden. Overal is het vies. Afval wordt overal neergegooid en mensen poepen en plassen ook overal. Behalve op Rana Mahal ghat. Want -daar is ie dan, sorry voor de lange intro- die ghat heeft Ravi Kumar geadopteerd.

Op een dag liep Ravi op de smerige Rana Mahal ghat en herinnerde zich ineens de slogan ‘Clean and Green Kashi’. (Kashi is een andere naam voor Varanasi.) Hij keek eens goed om zich heen, voelde de smerigheid bijna lijfelijk en dacht: wat betekent dat hier, echt schoon en groen? Als antwoord op die vraag ontstond zijn Wall of Creation. Om de ghat schoon te krijgen, hing hij er foto’s op van hindoegoden om de mensen ervan af te houden daar hun behoeften te doen. Hij schilderde lieflijke taferelen op de eeuwenoude muren om er een echt mooie plek van te maken. Hij plaatste er urinoirs, met gebruiksaanwijzing en zette er afvalbakken neer. En hij maakte er een tuin.

“Het begin was echt lastig,” vertelde Ravi. “Mensen vonden het maar raar wat ik deed, ze begrepen totaal niet waar ik mee bezig was.” Maar daardoor liet hij zich niet uit het veld slaan. Hij had een droom. Onvermoeibaar legde hij steeds weer uit dat iedereen recht heeft op een mooie schone plek in Varanasi, maar daar ook zelf verantwoordelijkheid voor draagt. Langzaamaan landde zijn boodschap. Mensen kwamen hem helpen en met een groeiende groep vrijwilligers begon Ravi culturele programma’s te organiseren om de mensen meer bewust te maken van hoe ze zelf kunnen bijdragen aan een schone en groene stad en hoe ze kunnen voorkomen dat het heilige Gangeswater verder vervuild raakt.

Ravi’s citroenen? Leuke vraag, maar daar moet hij even over nadenken. Zijn positie in het leven is zijn citroen. “Weinig geld, weinig scholing, geen politieke invloed. Niet heel handig als je de wereld wilt verbeteren.” Hoe hij daar dan limonade van maakt? Door zich niet door zijn citroenen te laten tegenhouden. Kijken naar wat er wél mogelijk is en dat dan doen. Inmiddels realiseert Ravi zich dat die citroen misschien zelfs wel een zegen is. “Omdat de mensen hier zien dat ik net als hen ben, ze beschouwen mij als een gelijke. En ze zien dat verandering dus ook door een simpele ziel als ik kan worden bewerkstelligd. Zonder financiële hulp en politieke macht. Dat inspireert. Mensen realiseren zich dat zij zelf ook dingen kunnen veranderen. Dat ze zelf verantwoordelijk zijn, voor hun eigen leven en voor dat van hun stad.”

Ravi Kumars Wall of Creation laat mensen zien dat je met toewijding bergen kunt verzetten. Dat hoe arm en ongeschoold mensen ook zijn, ze toch een verschil kunnen maken. Deze jonge knul geeft India’s heiligste stad een prachtig voorbeeld. Zijn droom voor de toekomst: de Wall of Creation uitbreiden met een weeshuis en een school. Op en top limonade. Kijk eens op zijn Facebookpagina www.facebook.com/WallOfCreation en laat je inspireren…