Zen in Kamp Westerbork

DSCN5306 Het is raar om op een stralend-mooie nazomerdag door Herinneringscentrum Kamp Westerbork te fietsen. De zon valt zo mooi door de bomen die zich al in herfsttooi wikkelen. En daar mag ik verdorie toch helemaal geen oog voor hebben op deze plek. Ik hoor mijzelf in een neerslachtige toga van lijden te hullen, maar het lukt me niet. Ik hoor Etty Hillesum zeggen dat ze bovenal hoopt in goede gezondheid terug te keren, voor ze op haar laatste reis naar Auschwitz vertrekt. Ik zie de 102000 stenen, die verwijzen naar de mensen die van hieruit werden gedeporteerd en niet terugkeerden. Ik zie de omhoog gekrulde rails die het verschrikkelijke eindpunt hier voor zovelen symboliseren. Maar die zon blijft er maar vrolijk overheen schijnen.

Ik ben hier voor een lezing van Bernie Glassman. Deze 75-jarige zenmeester –hij is echt een toffe peer- heeft een sociaal geëngageerd boeddhisme ontwikkeld. Niet boeddhisme voor je eigen verlichting dus, maar boeddhisme om andere mensen te dienen. Niet kijken naar wat je niet kan of hebt (tijd, geld, om maar wat te noemen) en dat gebruiken als excuus om niemand te dienen, maar kijken naar welke ingrediënten je wel hebt en die de samenleving aanbieden. Hoe hij dat zelf waarmaakt kan je in deze documentaire over hem zien. Heel erg de moeite waard om te bekijken. Het sociaal geëngageerd boeddhisme van Glassman bestaat uit drie stappen. De eerste stap is not-knowing. Niet weten. Je laat al je ideeën, meningen en aannames los. De volgende stap is bearing witness. Erkennen wat is. Als je je ideeën loslaat, kan je zijn bij wat er is. En van daaruit kom je dan tot loving actions. Liefdevolle handelingen.DSCN5307

Hijzelf handelt liefdevol op een hele grote schaal. Uit de zaal komt de vraag wanneer je genoeg doet. Is het ook genoeg als je in vrede bent met jezelf en alleen maar beschikbaar bent voor anderen? Dat vindt Bernie, die steeds weer benadrukt dat hij geen antwoorden heeft, ook genoeg. Hij zal niemand vertellen wat hij of zij moet doen. Iedereen moet zelf kijken over welke ingrediënten hij of zij beschikt en die de samenleving aanbieden. Je moet doen wat er naar je toe komt als je je ideeën loslaat en erkent wat is.

Inspirerende limonade hè, zo op de zondagavond? Nou, ook nog een interessante vraag om je morgen de nieuwe week mee in te sturen dan: wat doe jij om de samenleving te dienen?

Advertentie

Go with the flow

watervalBij de Kloof van Lu stort de grote waterval zich honderden meters in de diepte; de nevel van fijne waterdeeltjes die erboven hangt is kilometers ver zichtbaar. In het kolkende water beneden is nooit een levend wezen te zien.
Op zekere dag stond K’oeng Foe-tse op enige afstand van de oever, toen hij plotseling een oude man zag, die in het woelige water heen en weer werd geslingerd. Hij riep zijn volgelingen en gezamenlijk renden zij naar de waterkant om de drenkeling te redden. Maar tegen de tijd dat ze daar aankwamen, was de oude man al op de oever geklauterd en liep, voor zich uit neuriënd, weg.
K’oeng Foe-tse haastte zich naar hem toe. “U zou een geestverschijning moeten zijn om zoiets te overleven,” zei hij, “maar u schijnt toch een mens te zijn. Wat voor geheime krachten bezit u?” “Niets bijzonders,” antwoordde de oude man. “Ik ben begonnen het te leren toen ik nog heel jong was en bleef oefenen in de jaren dat ik opgroeide. Nu ben ik zeker van het welslagen. Ik ga de diepte in met het water en kom weer boven met het water. Ik volg het en vergeet mijzelf. Ik breng het er levend vanaf, omdat ik mij niet verzet tegen de overmacht van het water. Dat is alles.”

Uit: De Tao van Poeh